OSSORAN PONG MULATAU



Apa ia ade’ tonna silopakpa langi’ tana kalua’, pusa’pa sangga mairi’,
Ia ade’ tonna sikandepa to palullungan lipu daenan, kalilipa mintu’ sola nasang.
Tang payanpa rante kalua’, tang sombopa pa’buntu-batuan, tang tibori’ pa pangkalo’ puang.
Apa sisarak ade’ langi’ tana kalua’, simanta mambela ade’ lipu daenan to palullungan.
Payanmo rante kalua’, tibori’mo pangkalo’ puang.
Dadimo ade’ anakna langi’, anakna tana kalua’ titanan tallu, takkomi
kamaseanna to paonganan, lipu daenan samba’ batu lalikan.
Kasalle dadinna anakna langi’, anakna tana titanan tallu, lobo’ garaganna
bongsunna to paopanganan, lipu daenan samba’ batu lalikan.
Disangai Pong Tulakpadang
Disangai Pong Banggairante
Disangai Gauntikembong
Umbaliangammi batu ba’tangna titanan tallu, umbi’bi’mi karangan pasiruanna samba’ batu lalikan.
Upu’mi ma’tangnga’-tangnga’ titanan tallu, sundunmi ma’inaanaa samba’batu lalikan.
Unggaragami ade’ liku lambe’na kombong kalua’ titanan tallu,
untampami ade’ tinimbo malambe’ samba’ batu lalikan.
Unggaragami ade’ allo, ungkombong arrang sama lele.
Unggaragami bulan, ungkombong sulo tarongko malillin.
Unggaragami ade’ bintoen tasak, ungkombong asi-asi dannari.
Napaunnolami ade’manete rara’na langi allo, namasiang lan kapadanganna,
napopa’lalanmi ade’ pata’ bulaanna to palullungan arrang sama lele, anna masero lan kapayan-payananna.
Napaunnolami tangngana langi bulan, anna masiang lan tangngana bongi.
Napopa’lalanmi sisamanna to palullungan bintoen tasak, namasero lan paseko malillin.
Ma’kadami Pong Tulakpadang kumua: La malemo’ aku rokko maririnna litak, la diongmo’ mangapi’na tana.

Anna den nakamalingi to sanda rangka’na, aku ungkalampi’ tanan-tanananna.
Ke tae’ nasiria pengkalossoran mangaku kumba’, ke tae’ nasisaladan sangka’
pengkalaoan mangore tanda darandang.
Lanmi ade’ kapadanganna pong Banggairante , sirampanan kapa’ Tallo mangka kalena, sipakuleasan pa’sulean allo Datu baine.
Dadimi ade’ buanna rampanan kapa’ sanda karua, takkomi kamaseanna pa’sulean allo ganna bilanganna.
Kasalle dadinna to sanda karua, lobo’ garaganna to ganna bilanganna, pada umposanga sanganna, pada umpoganti pa’gantiananna.
Disangai ade’ Saripibulaan, diganti Datu muane.
Disangai ade’ Puang Radeng diganti Datu muane.
Disangai ade’Timbayokila diganti Datu muane.
Disangai ade’ Pong Tulangdenna, diganti Datu muane.
Disangai Tandiminanga, diganti Datu muane.
Disangai Pong Lalondong, diganti Datu muane.
Disangai Indo’ Pare-pare, diganti Datu baine.
Disangai Indo’ Samadenna, diganti Datu baine.
Malemi ade’ lako randanna langi Saripibulaan, Malemi ade’ lako tetukna langi’ Puang Radeng.
Malemi ade’ tama batu Timbayokila, lanmi kumila kalle-kallean Datu muane.
Malemi ade’ rokko pangkalo’ pulang Pong Tulangdenna.
Malemi Tandiminanga tama tasik kalua’, lamni bombang malolangan.
Naden nakamalingi to sanda rangka’na, natae’ namamma’ rokko Rianna pengkalossoran mangaku Komba, aku pabangun ada’ umbaliangan lembang lan tasik.
Nakuami Pong Lalondong: La malemo’ tama puya, angku peotinggi to mempuru lampak.
Ussialaimi ade’ unuran bulaan Indo’ Pare-pare, Indo’ Samadenna, namallai tama allo Indo’ Pare-pare, namallai tama bulan Indo’ Samadenna.
Malemi ade’ Gauntikembong langngan tangngana langi’, umpokaa’ ambe’ to kumombongna, malemi ade’ Datu muane langngan masuangngana to palullungan, umpanglola baan to mendadianna.
Sangbua bannangmiade’ lan tangngana langi’ Gauntikembong, sangkayu

lolimi lan masuanggana to palullungan Datu muane.
Umbaliangammi batu ba’tangna lan Tangngana langi’, umbibi’mi karangan pasiruanna lan masuanggana to palullungan.
Umaptuka’mi pa’ba’tangan, umpasolo’ pa’inaan.
Umpatiangka’mi ade’ bate lentekna lan tangngana langi’ undaka’ sangdeatanna la narampanni kapa’, umpatirimbami ade’ pesonanna lu rokko lu tama kedellekan allo untuntun sangkapuanganna la napakulea’i pa’sulean allo.
Apa tae’ ade’ sangdeatanna natiro lindo la narampanni kapa’, tang den sangkapuanganna natontongi rupa kalua’ la napa’kulea’I pa’sulean allo.
Sulemi’ ma’inaa-inaa, tibalikmi ma’tangnga-tangnga’. Unnalami ade’ usuk pandakna, nakombong to sanda karua, ussintakmi ade’ buku tang palambi’na, natampa to pantan tarunona.
Kasellemi ombo’na, lobo’mi garaganna, umposangami sanganna, umpogantimi pa’gantiannanna. Disangami Usuk Sangbamban.
Umpatuka’mi pa’ba’tangan Usuk Sangbamban lan ba’tangna langi’ umpasolo’mi ade’ pa’inaan Datu muane lan masuangganna to paonganan.
Tipandayu-dayumi ade’ lu rokko tama undaka’ sangdeatanna la narampanni kapa’, tipandiu-diumi lan masuanggana to paonganan lu rekke lu sau’ untuntun sangkapuanganna la napakulea’I pa’sulean allo.
Tae’mi ade’ sangdeatanna natiro lindo, tang den ade’ sangkapuanganna natontongi rupa kalua’.
Pussa’mi batu ba’tangna, kalilimi karangan inaana.
Umpatuka’mi ade’ pa’ba’tangan Usuk Sangbamban umpasolokmi pa’inaan Datu muane.
Umpatiangka’mi ade’ bate lentekna sumalong-malong tama rampe matallo, umpatirimbami passoenanna lumingka-mingka tama kadellekan kulla’.
Urrangimi Simbolong Manik metaa mammi’ lan batu laulung, untanding talingami Lokkon Loerara’ melale’ sanda marasa lan mai kumila’ kallekallean.
Randukmi ade’ Usuk Sangbamban membo’bok tama batu laulung, tipamulami
Puang Bassi-bassian menniso burinda tama kumila’ kalle-kallean.
Singkali’ tae’ natiro lindo Simbolong Manik lan batu laulung, tang denmi natontongi rupa kalua’ Lokkon Loerara’ lan kumila’ kalle-kallean.
Sulemi ade’ umparra uai mata budanna Usuk Sangbamban, tibalikmi ade’ Puang Bassi-bassian ussebokan sake malinona.
Kumua: Lillingna te buntu boyo’ membo’bok tama batu laulung, natae’ kutiro lindo Simbolong Manik, tikuna’ te tanete malupu’ menniso burinda tama kumila’ kalle- kallean, natang den Lokkon Loerara’ kutontongi rupa kalua’.
Apa Bulo sanglampa ade’ Simbolong Manik lan batu laulung, tallang tang kalesoan ade Lokkon Loerara’ lan kumila’kalle-kallean.
Ma’kada tonganmi Simbolong Manik lan batu laulung, ma’tundu malesomi Lokkon Loerara lan kumila’ kalle-kallean.
Lammi la banu’ rumampan kapa’ tama batu laulung, Puang Bassi-bassian, lumokkondakomi lalanmi, ammi pamatanna lalan tangkean suru’ tama batu laulung, lammi la ma’tundu maleso umpakulea’ pa’sulean allo tama kumila’ kalle-kallean, lumu’pi komi ta’gulingammi, ammi pabotta’na mata kalambanan tetangan lindo sara’ka’ tama kumila’ kalle-kallean.
Apa to nariakan kami tangkean suru’, to nasaladankan kami tetangan lindo sara’ka’. Ma’kadami Puang Bassi-bassian kumua:
Apa to disanga tangkean suru’, pa to pusa’pa te batu ba’tangku?
Ma’tundu malesomi Usuk Sangbamban: Apa tu diganti tetangan lindo sara’ka, apa to kalili’pa te karangan inaangku?
Ma’ kadami Simbolong Manik kumua:
Lando lalannikomi ba’tan rekke ulunna langi’, laka pa’ taunannikomi lonno’ rekke karopokna pandan matari’ allo.
Ammi sule daa mai ulunna langi’ sibaa lonno’, lellengkomi tallang baine, sembangkomi uraso randanan.
Ammi nanai mamiong sang lampa, ammi pamata lalanna piong sanglampa tama batu laulung, ammi pabotta’na mata kalambanan pesung sangdaun  tama kumila’ kalle-kallean.
Lamo disanga tangkean suru’to, iamo diganti tetangan lindo sara’ka’.
Ullando lalannimi ba’tan Usuk Sangbamban rekke ulunna langi.
Ullaka Pa’taunannimi lonno Puang Bassi-bassian rekke karopokna pandan
Sulemi daa mai ulunna langi’, ullellengmi tallang baine, ussembangmi uraso randanan, nanai mamiong sanglampa.
Anna pamata lalanna piong sanglampa tama batu laulung, anna pabotta’-na mata kalambanan pesung sangdaun tama kumila’ kalle-kallean.
Tibuak tengkomi Simbolong Manik lanmai batu laulung, tangsu batakanmi Lokkon Loerara’ lanmai kumila’ kalle-kallean.
Turu-turu mamma’ mi lan rampanan kapa’ Usuk Sangbamban, lenga’ penamilemi lan 
pa’sullean allo Puang Bassi-bassian.
Dadimi buanna rampanan kapa’ sangbua bannang, takkomi kama seanna Pa’sullean allo sangkayu loli.
Kasalle dadinna, marumbo garaganna.
Disangai PUANG MATUA diganti TO KAUBANAN
Disangai PUANG BASSI-BASSIAN Usuk Sangbamban
Disangai PUANG AMBO-AMBOAN Gauntikembong
Umpatuka’omi pa’ba’tanganna Puang Matua.
Kasalong-salongngi lan tangana langi’, undaka’ sangdeatanna la narampanni kapa’.
Apa tae’ sangdeatanna natiro lindo.
Tangden sangkapuanganna natontongi rupa kalua’.
Umbalianganni batu ba’tanganna Puang Matua.
Unggaragami tang mabeko masiri’, untampani tang matumpa’ makairi.
Malemi undedek randan pudukna indo’to kumombonga.
Bangunmi mekutana londong, metinti masiang lako indo’to kumembongna kumua: Denparaka sangserekanmi lan batu laulung la kurampanni kapa’.
Apa lilingmo’buntu boyo’ undaka’ sangdeatanta la kurampani kapa’ matae’ kutiro lindo.
Ma’kada tonganni indo’ tokumombongna: Denpa sangserekanta lan sangpapa’na batu, apa to naria tangkean suru’.
Umpamata lalanna omi piong sanglampa Puang Matua tama batu laulung umpabotta’na omi mata kalambanan pesung sangdaun To Kaubanan tama kumila’ kalle-kallean.
Randukmi tibuak tengko Simbolong Manik lanmai batu laulung.
Disangami ARRANG DI BATU, diganti SULO TARONGKO MALIA’.
Turu-turu mamma’mi Puang Matua lan rampanan kapa’sola ARRANG DI BATU.
Lenga’ pinamilemi lan pa’sullean allo To Kaubanan anna Sulo Tarongko Malia’.
Umpatuka’mi pa’batanganna Puang Matua sola Arrang Di Batu lan tangana langi’.
Belanna tae’pa to sanda rangka’na natiro lindo, tang denpa to ganna’-tarunona natontongi 
rupa kalua’.
Ma’kadami Arrang Di Batu kumua: Lando lalanni komi bulaan matasak rokko kalambunan allo 
Puang Matua.
Laka pa’taunanmi komi nane’ tang karauan rokko ka botoan kulla To Kaubanan.
Ammi seno tinggi diong kalimbuang boba bulaan matasak, miembong pinamile diong to’ mata uai nane’ tangkarauan.
Malemi Puang Matua rokko kalambunan allo.
Naseno tinggimi Puang Matua bulaan matasak diong kalimbuang boba.
Ponno sepu’nami Puang Matua Bulaan Matasak Lempan karopi’nami To Kaubanan nane’ 
tangkarauan.
Sulemi Puang Matua diong mai kalambuanan allo.
Rampomi lan tangana langi’, tidukunmi lan masuanggana to palullungan.
Digarammi kurin-kurin batu bulaan matasak
Ditampammi gusi malia’ nane’ tangkarauan.
Dipabendanni sauan sibarrung lan tangana langi’
Dipatunannangmi suling pada dua lan masuanggana to paonganan.
Dibolloan rara’mi bulaan matasak tama sauan sibarrung
Dibaku amboranmi nane’ tang karauan tama suling pada dua.
Dadimi to sanda karuan lanmai sauan sibarrung
Takkomi to ganna’ bilanganna lanmai suling pada dua.
Didandan bulaanmi to sanda karua dio salianna sauan sibarrung dibato’ batan-batanmi to ganna bilanganna dio biringna suling pada dua.
Kassale dadinna to sanda karua, lobo’garaganna to anna’ bilanganna.
Apa nene’ta manna, DATU’ LAUKKU’, ma’rupa tau.
Pada umposangami sanganna to sanda karua. Pada umpoganti pa’gantiananna to ganna’ bilanganna.
Disangai DATU’ LAUKKU’, diganti Datu Baine, nene’na to lino
Disangai ALLO TIRANDA, nene’na ipo’
Disangai LAUNGKU, nene’na kapa’.
Disangai PONG PIRIK-PIRIK, nene’na uran
Disangai MENTURIRI, nene’na manuk
Disngai MANTURINI, nene’na tedong
Disangai RIAKO, nene’na bassi
Disangai TAKKEBULU, nene’na bo’bo.
Aunna to sanda karuanaambo’ Puang Matua rokko tikallebona lombok osingna to ganna’ bilanganna nasioran to kaubanan rokko tikallebona tanete.
Sanda bonginna, tuo nasangmo disanganna kayu, lo’bo minta’mo tanantananan.
Denmo nene’na tallang, denmo nene’na kalosi, denmo nene’na punti, denmo nene’na induk, sia mintu’na den nasangmo lan kapadanganna.
Nene’ mendeanta DATU’ LAUKKU’ naulang rampanan kapa’ tama to’Bena Kumpang, sirampanan kapa’ BONGA LINGI’NA, sipakuleasan pa’ sullean allo Datu muane.
Dadimi buanna rampanan kapa’ sangboa bannang, sangkayu loli. Kasalle dadinna lobo’ garaganna, umposangami sanganna MANTURINO, umpoganti pa’gantiananna Datu muane.
Kammami la ma’dulu sanga nene’na tedong, MENTURINI.
Rumampanni kapa’ MENTURINO tama to’ batutongkon, sirampanan kapa’ TUMBA’ 
SULOBATANG.
Dadimi buanna rampanan kapa’, takko mi kamaseanna pa’sulean allo, disangai TUMBA’ 
BENA’ KUMPANG, digente Datu baine. Kasalle dadinna TUMBA’ BENA’ KUMPANG narampannia kapa’ TO TANA RANGGA.
Dadimi buanna rampanan kapa’ titanan tallu, takkomi kamaseanna pa’sullean allo samba’ batu lalikan.
Disangai KUNDAI LANGI’, digente Datu baine. Disangai KUNDAI TETUK, digente Datu baine. Disangai KUNDAI BUBUN, digente Datu baine.
Madarangpa to ditampa tau natiro lindo Puang Matua sola Arrang di Batu lan tangana langi’, matalantanta to sanda rangka’na natontongi rupa To Kaubanan sola Sulo Tarongko Malia’.
Umpatiangka’omi bate lentekna Puang Matua rokko kalambunan allo
Umpatirimba omi peso-enanna To Kaubanan rokko kabotakan kulla
Unnala bulaan tasak, nane’ tangkarauan.
Dibolloan rara’omi bulaan matasak tama sauan sibarrung.
Dadiomi anakna Sauan Sibarrung titanan annan takkomi kamaseanna suling pada dua 
ganna’ bilanganna:
Disangai PANDE MANARANG, digente Datu muane
Disangai PANDE PALIUK, digente Datu muane
Disangai PANDE PAITA, digente Datu muane
Disangai PANDE PATANGNGA’, digente Datu muane
Disangai PANDE NUNU, digente Datu muane
Disangai KAMBUNOLANGI’, digente TA’DUNG KAISSANAN.
Umbalianganmi ade’ batu ba’tangna Puang Matua lan tangana langi’ umbibi’mi Karangan inaanna To Kaubanan lan masuanggana to palullungan.
Dipesuanmi, Pande Patangnga’, Pande Manarang, ditambaimi Pande Paita, Pande Paliuk.
Lindomi sanda lindona, tasikmi batu rupanna Pande Manarang, Pande Paliuk, Pande Paita, 
Pande Patangnga’.
Ma’kadami Puang Matua kumua:
La umpabendaki banua bassi inde tangana langi’, la unggaraganki a’riribonga ura’na lan 
una’na to palullungan.
Dipabendanmi ade’ banua bassi lang tangana langi’,
Dipatuanangmi ade’ariribonga ura’na lan una’na to palullungan.
Mangkami banua bassi lan tangana langi’, sundunmi a’riribonga ura’na.
Umpatuka’omi pa’batangan Puang Matua lan tangana langi’
Umpasolo’omi pa’ inaan To Kaubanan lan masuanggana to paunganan.
Dirantemi ade’ buntu karua lan tangana langi’, dilappa’imi tanete ganna’ bilanganna.
Dianlanmi kalo’daa mai ulunna langi’, dite’bakanmi palempang daa mai karopokna pandan matari’ allo.
Marantemi buntu karua, lappa’mi tanete ganna’ bilanganna.
Kaombongmi uma ma’ kambuno lumu’, marantemi panompok dokedokean.
Disangami TANDUNG SIULUNNA LANGI’, digente’mi MINANGA TO PALULLUNGAN.
Ditengkomi Tandung Siulunna Langi’, dibatakannimi Minanga to Palullungan.
Apa tang ponno suka’na ade’ burana Tandung Siulu, tang lempan kararona ade’ lupa’na pananda uai.
Randukomi umbaliangan batu ba’tangna Puang Matua.
Diong omi umbi’bi’ karangan pa’inaanna To Kaubanan.
Ullando lalanni omi bulaan matasak rokko kalambunan allo.
Dibolloan rara’omi bulaan matasak tama Sauan Sibarrung dibaku amboranomi nane’ tangkarauan tama suling pada dua.
Dadiomo anakna Sauan Sibarrung sangayoka tedong.
Kasalle dadinna, lobo’ garaganna, disangami: DATU MENGKAMMA’ misa disanga KARAENG MA’LOKO-LOKO misa.
Ungkambiranmi pemali sanda saratu’ TA’DUNG SIULU, Unningkoranmi sangka’ aluk penduan riu Minanga To Palullungan. Bonno’ suka’nami pole’ Tandung Siulu lempan kararonami lupa’na Minanga To Palullungan.
Lamo nene’na to ditanam To Indo’to. Lamo to dolo kapuanganna to diranduk Panglaa Padang.
Sirampananmi kapa’ Kundailangi’ Kambunolangi’.
Sipakuleasanmi pa’sullean allo Tadung Kaissanan Datu Baine.
Manda’mi lan rampanan kapa’, bintinmi lan pa’sulean allo.
Dadimi buanna rampanan kapa’ sangbua bannang, takkomi kamaseanna pa’sulean allo sangkayu loli.
Disangami Sambira Langi’, digente’ Datu muane.
Umbalianganomi batu ba’tangna SAMBIRA LANGI’. Umbibi’karangan pa’inaanna Datu muane.
Randukmi ruampan kapa’ lako bintoen tasak sipakuleasan pa’ sullean allo RA’TUK LANGI’.
Manda’omi lan rampanan kapa’ Sambira Langi’, bintinmi lan pa’sulean allo Datu muane.
Dadimi buanna rampanan kapa’, takkomi kamaseanna pa’sullean allo.
Kasalle dadinna, lobo’ garaganna. Umposangami sanganna, umpoganti pa’gantiananna.
Disangai BURALANGI’, digente’ Datu muane.
Malemi ade’ Buralangi’ rokko kapadanganna umpokinallo aluk sanda
pitunna, umpobokong dilambanan sangka’ pitu’ lise’na, pitu pulona, pitu ratu’na, pitu sa’bunna.
Lanmi lino kalua’ BURALANGI’ sirampanan kapa’ Kembong Bura, sipakuleasan pa’ sullean allo To Butu Uai.
Manda’mi lan rampanan kapa’ Buralangi’, bintinmi lan pa’sullean allo to bunga mellao langi’.
Dadimi buanna rampanan kapa’, takkomi kamaseanna pa’sullean allo.
Kasalle dadinna, lobo’ garaganna Disangai PONG MULATAU.

0 comments:

Post a Comment

Post a Comment